Oral mikrobiyom, insan ve hayvanların ağzında bulunan, ağırlıklı olarak bakterilerden oluşan bir mikroorganizma topluluğudur. Ağız boşluğunun özel ortamı, belirli mikroorganizmaların büyümesi için idealdir, bunun sonucu olarak oral mikrobiyom, bağırsak ve cilt mikrobiyomlarından farklıdır. Ağız mikrobiyomun oluşumunda rol oynayan önemli faktörler arasında yüksek su, besin maddelerine kolay erişim ve orta derecede sıcaklık bulunur. Bazı mikroplar yumuşak ağız dokularına, bazıları da diş minesi gibi daha sert dokulara daha uygundur.

Oral mikrobiyom, insanlarda bağırsaklardan sonraki en büyük ikinci mikrobiyal topluluktur. Ortalama bir insanın ağzında 300 ila 700 farklı mikrobiyal türün yaşadığına inanılmaktadır. Diş hekimliği alanındaki araştırmacılar özellikle çürük, ağız kanseri ve periodontal hastalık gibi durumlarda mikrobiyomun rolü ile ilgilenmektedir fakat oral mikroorganizmaların gerçek önemi daha yeni keşfedilmiştir. Oral mikrobiyom, insan vücudundaki çok çeşitli sistemleri etkileyebilir, örneğin sindirim, metabolizma, kan basıncının düzenlenmesi ve diş yapısının korunması gibi işlevlerde önemli rol oynarlar.

Ağız Boşluğunda Bakteriler, Mayalar, Virüsler ve Mantarlar Bulunur

Ağız (diğer adıyla oral boşluk), vücudun geri kalanına açılan önemli bir kapı olarak kabul edilir. Ağız boşluğunda yaşayan yüz milyarlarca mikroorganizmanın çoğu (bazıları iyi bazıları ise kötü) bakterilerdir, diğerleri ise maya, virüs ve mantarlardır. Ağız boşluğunda yaşayan mikropların örnekleri arasında Streptococcus ve Corynebacterium türleri bulunur. Mikroplar hem dişlerin hem dilin hem de diş etlerinin yüzeylerini kaplar ve her yerin kendine özgü bir mikrop bileşimi vardır. Örneğin dil, yüzeylerinde çeşitli mikropların yaşamını sürdürmesi nedeniyle diş etlerinde veya dişlerde olandan farklı bir topluluk içerir. Diş plağında ve dilin yüzeyinde özellikle mikroplar yoğundur. Dünyadaki en yoğun mikrobiyal habitatlardan biri olarak kabul edilirler.

Mikrobiyota Dengesi Bozulursa Çeşitli Sorunlar Başlar

Dengeli bir oral mikrobiyota, ağzı enfeksiyonlardan korur ve ağız sağlığının korunmasına katkıda bulunur. Oral mikrobiyota kötü ağız hijyeni, beslenme alışkanlıkları, sigara kullanımı, immün yetmezlik ve yaşlanma gibi faktörlerle kolaylıkla bozulabilir. Bozulmalar diş plaklarına, ağız kokusuna, diş çürüklerine, ağız ülserlerine, oral pamukcuğa (oral kandidiyazis), gingivitis (diş eti iltihabı) ve periodontitis (diş eti hastalığı) gibi periodontal hastalıklara neden olabilir. Ağız için doğru temizlik türünü uygulamak, sağlıklı beslenmek ve probiyotik tüketmek ağızda yaşayan mikroorganizmalar topluluğuna iyi bakım yapmanın en iyi stratejilerden bazılarıdır.

Sağlıkla İlişkisi Nasıldır?Oral Mikrobiyom Nedir, Nasıl Dengelenir, Genel Sağlıkla Bağlantısı Nasıldır?

Mikrobiyomlar (küçük organizma toplulukları) aslında doğanın her yerinde bulunur ve insan sağlığını belirlemede ve çeşitli ekosistemleri sürdürmede önemli bir rol oynarlar. İnsan Oral Mikrobiyom veritabanı insanların ağız boşluğunda bulunan çok sayıda bakteri türünün genomlarını kataloglar. Ağız içinde, sindirimi kolaylaştırmak gibi genel sağlığa katkıda bulunan bazı bakteriler ve diş eti hastalığı, enfeksiyonlar ve hatta potansiyel olarak kanser gibi sorunlara katkıda bulunabilecek diğerleri vardır. Oral mikrobiyomda yaşayan mikroorganizmaların sahip olduğu olumlu rollerden bazıları şunlardır:

-Normal bir metabolizmayı destekleyen sindirim ve metabolik süreçleri yürütmek.
(Örneğin, bazı bakteriler nitrat metabolizmasına katılır ve bu da sağlıklı kan basıncını desteklemeye yardımcı olur).
-Tükürük yoluyla besinlerin parçalanması ve besinlerin enerjiye dönüştürülmesi sürecini kolaylaştırmak
-İyonik minerallerin tükürükten ağız çevresinde taşınması
-DiÅŸlerin remineralizasyonunun desteklenmesi
-Diş etlerine ve yumuşak dokulara oksijen taşımak
-İnsanları zararlı çevresel organizmalardan koruyarak enfeksiyonlarla mücadele etmek
-Oksidatif stres ve iltihaplanmanın önlenmesi